Şerafettin Halis’in son kitabı “Yalanın Mimarı” Notabene Yayınları etiketiyle raflardaki yerini aldı. Kitap “Kırk Parçalı Aynada Baytar Nuri Suretleri” alt başlığını taşıyor. Bu kitapla Şerafettin Halis, Dersim’de 1937/38’de yaşananlar hakkında doğru bilinen sayısız yanlışa ışık tutuyor.
Halis çalışmasında, bu yanlışlarda başat referans olduğunu ileri sürdüğü Baytar Nuri’yi merkeze alarak “sentetik Dersim ezberleri”yle hesaplaşıyor.
Kitap, bu alanda önemli bir boşluğu doldurduğu gibi, zihinlerdeki pek çok soru işaretine de cevap oluyor. “Yalanın Mimarı”; belgeler, arşivler, mektup ve yazışmalar ile sözlü anlatımların karşılaştırılarak sağlamasının yapıldığı kapsamlı bir inceleme kitabı.
Üst başlığı “Dersim’de Yok Edilişin İnşası-1” olan “Yalanın Mimarı”nda, resmi devlet belgeleri ve Dersim sözlü tarihinden kıyaslamalı bir şekilde faydalanan Halis’e göre; “Bugün, Dersim’e dair güncel siyasi konularda bile tartışmanın çoğu kez Dersim 1937/38’e bağlanıyor olması, o dönemde yaşananların en azından ana kodlarının bilinmesini zorunlu kılmaktadır. Bu tartışmalarda, konuya dair zıt/karşıt argümanlar ortaya koyduğuna inan(ıl)an Türk ve Kürt resmi tarihçi ve siyasetçilerin Dersim 1937/38’e yönelik bilgi kaynaklarının aynı olduğunu söylemek şaşırtıcı olsa da yanlış olmayacaktır."
Resmi tarihçi ve siyasetçilerin Dersim'de yaşananlarla ilgili yanlışlarla dolu ezberlerinin ortak kaynağının -yazdığı iki kitaptaki gerçek dışı belirlemeleriyle- Baytar Nuri olduğunu söyleyen Halis, kitabıyla Dersim etnik kimliğinin ve “38”in kodlarını vermeye çalışırken, Dersim’in otantik yapısı ve diğer toplumlarla olan tarihsel ilişkileri üzerindeki örtüyü aralayarak, Baytar Nuri’nin referansıyla beslenen “Dersim ezberi”nin toplumsal, siyasal, kültürel alanlardaki yıkıcılığına dikkat çekiyor.
BirGün
