Dersim’in toplumsal yapısını genel olarak Alevi halkı oluşturuyor ve Alevi toplumunun yaşam biçimi içerisinde doğa önemli bir yerde duruyor. Doğada yaşayan canlılara da kutsiyet atfedilirken, dağ keçileri Hızır’ın davarı olarak kabul ediliyor ve avlanmaları günah sayılıyor. Ayrıca, yöre mitolojisinde, Hızır gibi, Ana Fatma, Düzgün Baba gibi ermiş karakterlerin bu canlılara sahiplik ettiğine inanılıyor.
Fakat yaklaşıp beş yılı aşkın süredir dağ keçilerine yönelik avcılık, başta o canlıların yaşam haklarını ihlal ediyor ve halkın inancından, kültürel yapısından, düşünsel yapısından dolayı dağ keçilerine gösterdiği değere zarar veriyor.
Bakanlığın son yıllarda açtığı avcılık ihaleleri ile yurt dışından doğa sporları adı altında gelenlerin dağ keçilerini avladıklarını sosyal medyaya attıkları görsellerden bunun bir spor diye göstermeleri bölge halkında tepkiye neden oluyor.
Dersim halkı beş yıldır avcılık ihalelerine, avcılığa karşı dur demek için etkinlikler düzenlemiş olsalar da, avcılık kaçak ve yasal yollarla yapılmaya devam ediyor.
Sinemacı Özkan Ulucan da, bu halkın kutsal saydığı canlıların yasal ve yasa dışı olarak avlanmasının önlenmesi, bunun hukuksal olarak güvence altına alınması, toplumsal ve inançsal dokunun zedelenmesini de önlenmesi gibi konulara değinen bir belgesel hazırladı.
Tüm bu yaşanan süreçlere ilişkin insan hakları ve doğa hakları savunucuları, aktivistler, yerel temsilciler, baro, eski avcı ve yöre halkıyla görüşülerek Sivil Düşün desteğiyle hazırlanan 35 dakikalık “Dağ keçileri yaşasın!” belgeselini Özkan Ulucan’la konuştuk.
Belgesel ile toplumsal bir duyarlılık yaratmaya çalıştığını söyleyen Ulucan, “Dağ keçilerinin nasıl özgürce yaşadıklarını göstermek, gerek insan-ı kâmillerin anlatımlarından elde ettiğimiz röportajlarla dağ keçilerinin mitolojik olarak kutsallığını, doğa derneklerinin çalışanlarından hayvan haklarını, hukukçudan gerekli yasaların işletilmesini ve bunlar gibi anlatımlarla insanlarda yeni bakış açılarının oluşmasını istiyorum” diyor.
Yerelde yabancılara av konusunda rehberlik etmiş fakat sonrasında avcılığı bırakmış kişilerin anlatımlarına da başvuran Ulucan, bunun avcılık yapanlarda da caydırıcılık etkisi yaratacağını söylüyor.
Ulucan sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Toplumun farklı kesimlerinde dağ keçilerine yönelik avcılığın ortadan kaldırılması için birliktelikler yaratarak, her coğrafyanın kendi doğasına, doğadaki canlılarına sahip çıkmanın insani sorumluluk olduğunu her türlü haksızlığın ortadan kalkması için bilinç düzeyinin geliştirilmesi yönünde adımların atılması ancak bu durumun yapılmasıyla mümkün olacağını düşünüyorum.”
Kamuoyu tepkileri, alınması gereken önlemler, avcılığın neden yasaklanması gerektiği gibi sorular ile avcılığa karşı söylemleri sürekli gündemde tutmak istediğini de aktaran Ulucan, avcılığa ilişkin yasalara karşı da kamuoyu baskısı yaratmak istediklerini vurguluyor.
HABER: KENAN KORKMAZ
