DERSİM Doğası endemik türleri ile ülkemizin, önemli bir değeridir. Zenginliğidir.
Nesli tükenen, doğanın renklerinden vaşaklar, bu doğadadırlar. Kınalı kekliklerin en çok yaşadığı, çoğaldığı, doğadır.Dersim Halkı tarafından kutsal sayılan dağ keçilerinin ,barındığı, korunduğu, çoğaldığı doğadır.Doğanın ,süsü zenginliği,yaban kurtlarının, Ayıların, Tilkilerin,porsukların yaşadıkları,,üredikleri,güvende oldukları bir doğadır.
Munzur dağlarının zirvesinden fışkıran Munzur Suyunda, üreyen KIRMIZI BENEK ALABALIK, başka coğrafyalarda, sularda üremeyen, endemik bir doğa zenginliğidir. Bir zamanlar, Amerikalılar, uçakların az sayıda uçtuğu yıllarda, özel uçakları, helikopterleri ile Munzur Suyunda, Kırmızı Benek Alabalıkları, avlamaya gelirlerdi.
Eskilerde, doğa bilinci, sevgisi bu günkü kadar yoktu. Doğayı koruyan devlet görevlileri de yok gibiydi. Olanlarda seyirci kalırlardı. Silahı olanlar, avlamak, katletmek için doğaya çıkarlardı. Özellikle kar yağdığı,( eski yıllarda çok yağardı.) günlerde dağ taş, kınalı keklikleri avlamak için avcılarla dolardı. Silahı olmayanların çoğu, kan balak, uçurarak, yorarak, avlarlardı.
Kutsalda olsa dağ keçilerini avlamak, yeterli kontrol olmadığından, polis, kontrolüne takılmadıkça, serbest sayılırdı. Yılbaşlarında, evlerde, barlarda, pavyonlarda, dağ keçisi etleri meze yapılırdı. Kışlık et ihtiyacı karşılanırdı. Bende, bir kez de, olsa dağ keçisi avına, çıkıp, bir dağ keçisinin, acımasızca avlanmasına, seyirci kalmıştım. Kınalı keklikleri, kışın, karda, kan balak avında avlamıştım.
Şimdilerde, doğa, sevgisi, toplumda, özelliklede kültürlü Tunceli halkında, beklenenden çok artmıştır. Bağda bahçede gezerken karıncaları ezmemek için hep dikkat ederim. Yılanlara, eskiden düşmandık. Şimdilerde, Sevgi beslemekteyiz. Bağda yılan gördüğümde, sevincimden çığlılık atarım. Mutlu olurum. Eskiden gördüğümüzde katleder. Öldürürdük. Oto yolda gördüğümüzde ezerdik. Şimdilerde, Arabayı durdurur, onun geçmesini bekleriz
Doğa bilinci, bütün toplumlarda, doğayı, koruyucu seviyede, artmıştır. Yükselmiştir. Doğayı korumakla görevli kurumlar, görevliler, çoğalmıştır. Onun için doğamız, güvenilir, koruma altındadır. Doğayı süsleyen, zenginleştiren renkler, çoğalmış, artmıştır. Çoğalan dağ keçilerimiz, kendilerini güvende hissetmiş olacaklar ki, karayollarını mesken edinmişlerdir.
Hafta sonuydu. Muhabbet Hanımla birlikte, doğayla, buluşmaya, , gittik. Giderken, çevreyi, doğayı seyrederek yol aldık. Yolun çevresi, sık dokunmuş yeşil bir halıyla örtünmüştü. Yağan yağmurlar, ,kısa sürede doğanın üstünü, sık dokunmuş yeşil bir halıyla örtmüştü. Doğa sevdalıları, hafta sonu, doğayla buluşmak için yeşil halının üzerinde, çocukları ile doğanın tadını çıkarıyorlardı.
Bağa,çevresine, bahar gelmişti.Yeşil Halı, orayı da sıkça örtmüştü.Görmek istediğim karıncalar,çıkmışlardı..Yuvalarına girip çıkıyorlardı.Bağda üzümler,yaprak açmak üzereydiler.Dondurucu soğuklar,bağın meyve,ağaçlarına,dutlara,pek zarar vermemişti. Geldiğimizin haberini alan can dostu, koşarak gelmişti. Onun için aldığımız yiyecekleri verdik. Çok acıkmış olmalı ki çok hızlı yuttu. Keban Barajının, yaptığı göl, karşımızdaydı. Giderek büyüyordu. Yayılıyordu. Köylülerin, ekmek istedikleri alanları, giderek kaplıyordu. Kıyısındaki leylek yuvaları, leyleklerle doluydu. Kartallar, havada sürüler halinde uçuyorlardı. Bu konuda bilgi sahibi olan Bülent,’ Baraj gölünün şişerek yayıldığı alana, gelen balıklar, küçük yavru balıklar, yeterli oksijeni alamadıklarından ölüp su yüzeyine çıkıyorlar. Yüzeyde yüzüyorlar, Onları avlamak, yemek için kartallar, leylekler, daha başka balıklarla, beslenen, kuşlar, kıyı çevresini doldurmuşlar. İçlerinde, nesli tükenmiş, pek nadir görülen, yıllarca göremediğimiz iki adet Siyah Leylek gördük.’Diyordu.
Biz baraj gölü kıyısında sürüyle uçuşan leylekleri, kartalları seyrederken, bağın alt tarafında, kınalı kekliklerin öttüğünü duyduk Sevincimiz, şaşkınlığımız iyice artmıştı. Bülent,’ Duyduğumuza göre, köyün çevresine yakın bir bölgeye, üremeleri için, Binlerce keklik doğaya, salıverilmiş.’Diyordu. Karaleylekler gibi bu haberde bizi sevindirmişti.
Akşam olmak üzereydi. Gün boyu, doğayla buluşmanın sevincini yaşamıştık. Uçanlara, göremediğimiz, kınalı kekliklere, can dostuna, Gölün öbür kıyısında öğretmenlik yaptığım köye, yuvalarına çekilmiş karıncalara, hepsine, tekrar buluşmak üzere, el salladım.
