'Tırnak, parmaklarımızın uç kısımlarında dış yüzde yer alan ve cisimlerin tutulmasını kolaylaştıran, parmak uçlarına destek sağlayan bir deri ekidir. Tırnaklardaki renk ve şekil değişiklikleri çeşitli dermatolojik ve sistemik hastalıkların habercisi olabilir. Tırnakların fonksiyonel olarak parmak uçlarını travmadan korumak, küçük cisimlerin tutulmasını sağlamak gibi kadar birçok görevi vardır.
Tırnak değişiklikleri çeşitli dermatolojik ve sistemik hastalıkların tanısında yol gösterici rol oynar:
Beau çizgileri: Tırnakta ortaya çıkan enine çöküntülerdir. Tırnağın büyümesini etkileyecek kadar şiddetli bir hastalığa bağlı olarak birden fazla tırnakta veya tüm tırnaklarda ortaya çıkar. Çeşitli enfeksiyonlar, ilaçlar, otoimmün hastalıkları neden olabilir.
Tırnakta beyaz bantlar: Karaciğer sirozu, kronik konjestif kalp yetmezliği, yetişkin başlangıçlı diyabette görülebilir. Tırnağın serbest kenarında görülen beyazlık siroz, tırnağın dip kısmındaki beyazlık ise kronik böbrek hastalığının bir belirtisi olabilir.
Sarı tırnak sendromu: El-ayak tırnakları sert, kıvrık, sarı-yeşil görünüm alabilir. Lenfödem ve plevral problemlerle birlikte tanımlanmıştır.
Çomak parmak: Tırnağın eğimindeki artış ve etrafındaki yumuşak dokudaki kalınlaşma ile ortaya çıkar. En sık kronik akciğer, kalp, karaciğer veya tiroid hastalıklarında görülür.
Kaşık tırnak: Tırnak plağının kaşık şeklini almasıdır. Demir eksikliğinde çok görülür. Çocuklarda özellikle ayak başparmak tırnağında görülebilir. Mantar enfeksiyonu, diyabet, lupus, tiroid hastalıklarında da görülebilir.
Melanonişi: Uzunlamasına koyu renkli çizgilenmelerle karakterizedir. İlaçlar, Addison hastalığı, AIDS, hipertriodi, folik asit eksikliği, B12 vitamini eksikliği, Cushing sendromunda görülebilir.'
Tırnak mantarı: Şeker hastalığı ve bağışıklık sisteminin zayıflaması mantar enfeksiyonlarına yol açabilir. Mantar sporları, banyo, yüzme sırasında kullanılan havlu, mayo, terlik ve şezlong gibi eşyalarda uzun süre yaşar., yüzme havuzu, duş, sauna, fitness salonları ve soyunma odaları da riskli alanlardır.
Tırnak kenarı iltihabı ve tırnak batması: Dikkate alınması gereken, mutlaka dermatolog kontrolünde tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Ayrıca; sedef tırnağı, liken planus da tırnak tutulumu olan, dermatolojik hastalıklardır.
Tırnaklarda fosfor rengi: Özellikle son zamanlarda covid enfeksiyonu nedeniyle dikkat çeken; wood lambasında fosforlu bir renk gördüğümüz tırnak rengi değişikliğine covid pozitif kişilerde ve bu hastalık nedeniyle kullanılan ilaçlar dolayısı ile oluştuğu düşünülmektedir.