HDP Dersim Milletvekili Alican Önlü, İstanbul Milletvekili Erdal Ataş ve İzmir Milletvekili Müslüm Doğan, 2 Temmuz 1993’te Sivas Madımak Oteli’nde yaşanan katliamın bütün boyutlarıyla açığa çıkarılması amacıyla Meclis araştırma talebinde bulundu.
Milletvekili Önlü araştırma gerekçesinde şu ifadelere yer verdi:
“2 Temmuz 1993’te Sivas Madımak Oteli’nde yaşanan katliamın bütün boyutlarıyla açığa çıkarılması, aydınlatılması, mahkûm edilmesi, bu katliamların son bulması için yürütülecek demokratik, özgürlükçü politikaların belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması için Anayasa’nın 98’inci, İç Tüzüğün 104’üncü ve 105 ‘inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılmasını arz ederiz.”
GEREKÇE
Tarihte, etnik ve inançsal farklılıkların bir arada kardeşçe yaşadığı bir halklar bahçesi olan Anadolu ve Mezopotamya toprakları egemenlerin asimilasyoncu tekleştirme politikalarından kaynaklı bugün halklar mezarlığına dönüşmüştür.
Selçuklu’dan Osmanlı’ya Anadolu ve Mezopotamya topraklarında farklı inançlara yaşam hakkı tanınmamış, katliamdan geçirilmiş ve asimilasyona tabi tutulmuşlardır. Osmanlı mirasını devralmış Cumhuriyet dönemi iktidarları da benzer anlayışı sürdürmüşlerdir.
Selçuklu ve Osmanlı döneminden beridir devletlerin resmi inanışından farklı olan diğer inanç ve kimliklerle birlikte her dönem saldırılara uğrayan Alevi/Kızılbaş inancı, egemenlerin her türlü baskı ve katliamlarına rağmen, kendini koruyabilmiş ve varlığını günümüze kadar sürdüre bilmiştir.
Tek dil, tek din, tek ırk kodlarıyla kurulan yeni Cumhuriyette ise, Koçgiri ile başlayan Alevi katliamları Dersim, Malatya, Maraş, Çorum, Sivas, Gazi ile devam etmiştir.
Cumhuriyet Döneminin en vahşi, insanlık dışı katliamlarından biride 2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas da yaşandı. Pir Sultan Abdal Dernekleri tarafından ilki 1989 da düzenlenen Pir Sultan Abdal Anma Etkinliklerinin 4.sü aydınların, sanatçıların, yazarların, şairlerin, gazetecilerin, alevi inanç temsilcilerinin, demokratik kitle örgütlerinin katılımıyla 01-04 Temmuz 1993 tarihleri arasında gerçekleştirilecekti.
Bir yandan Sivas’ta Pir Sultan etkinlikleri düzenlenirken, diğer yandan kentin yerel basını yoluyla Alevilerin yapacağı etkinlik ‘İslamiyet düşmanlığı’ olarak servis ediliyor, Sünni Müslümanlara ‘uyumama’ ’gerekli cevabı’ verme çağrısı yapılıyor, diğer yandan, katliamcılar tarafından Sivas da bildiriler dağıtılıp halka ‘cihat’ çağrısı yapılıyor ve yine camilerde ‘cihat’ çağrılarının duyurusu yapılarak, katliam planı adım adım hayata geçiriliyordu. Katliam planı dâhilinde farklı şehirlerden Sivas iline ‘‘cihatçı’’ grupların getirildiği de sonrasında basına yansımıştır.
Katliamı, sistematik olarak organize eden tekçi zihniyet, arkasına devlet gücünü de alarak 2 Temmuz 1993 tarihinde, binlerce kişi ile “Sivas Size Mezar Olacak!” “Şeriat Gelecek, Zulüm Bitecek” vb. sloganlar atarak ilk önce Pir Sultan Abdal Kültür Derneği tarafından yaptırılan Halk Ozanları Heykeline saldırdı. Daha sonra etkinliklerin yapıldığı kongre merkezine saldıran katliamcılar, buradan da aralarında aydınların, sanatçıların, yazarların kaldığı Madımak Oteli’ne doğru yürüyüşe geçmişti. Kolluk kuvvetleri katliamcılara hiçbir şekilde müdahale etmezken, zaman zaman etkisiz bir şekilde ‘dağılın’ anonsları yapmakla yetindi. Bu sırada Madımak Otelinden, hükümet yetkileri arandı. Kendilerine verilen yanıt: “merak etmeyin gerekli tedbirler alındı” oldu. Fakat aradan geçen sekiz saat boyunca hiçbir yardım ulaşmadı. Katliamcılar tarafından otel ateşe verildi. İnsanlığın gözü önünde 35 can alevler içerisinde diri diri yakıldı.
Katliamdan hemen sonra dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ‘Güvelik güçleri ile halkı karşı karşıya getirmeyin, yaşananlar münferittir. Bir futbol maçında da bu kadar insan ölebilirdi’ dedi. Yine katliam sırasında iktidarda olan DYP-SHP koalisyonun başbakanı Tansu Çiller’ ‘Çok şükür otel dışındaki halkımız bir zarar görmemiştir’ ifadelerini kullandı. Dönemin İçişleri Başkanı DYP’li Mehmet Gazioğlu ‘Aziz Nesin’in halkın inançların karşı bilinen tahrikleriyle halk galeyana gelerek tepki göstermiştir’ söylemleri hafızalardan hiç silinmedi, silinmeyecek. Yine dönemin Adalet(!) Bakanı Şevket Kazan Sivas katliamı sanıklarını cezaevinde ziyaret etti.
Sivas Katliamı Davası ciddi anlamda hukuksuzluklara sahne oldu. Polis kayıtlarına göre 15.000 kişinin katıldığı olaylar da sadece 128 sanık yakalandı, bu sanıklar da hep korundu. Ankara 1 Nolu DGM, ilk kararında 26 sanığa adliyen adam öldürme suçunu işledikleri savı ile TCK’nın 450/6. maddesi gereğince ceza vermiş daha sonra bu cezaları TCK’nın 65/3 VE 51/1. Maddeleri ile 15 yıla indirmiştir. 37 sanık hakkında beraat kararı verilmiş, 60 sanık ise Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasasına aykırı davrandıkları savı ile cezalandırılmışlardılar. Sonrasında devam eden dava zaman aşımına uğradı. Anayasa Mahkemesine taşınan davanın hâkimi ise eski sanık avukatlarındandı. Hukuksuzluklar dolu dava, zaman aşımına uğramış, dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından “Milletimiz için, ülkemiz için hayırlı olsun.” ifadeleriyle karşılanarak başta katledilenlerin yakınları, alevi yurttaşlar ve tüm demokratik kamuoyu tarafından tepkiyle karşılanmıştır.
Aradan 23 yıl geçmesine rağmen hala devletin rolü ve tutumu mahkûm edilmedi, adalet sağlanmadı. Katliam sanıkları, Avukatlarının birçoğu bugün devlet makamlarında yetkili mercideler. Alevi inancına mensup insanlarımızdan özür dilenmedi. Bu katliamlarla yüzleşilmedikçe, aradan yüzyıllar geçse de açılmış olan yaralar kapanmayacaktır. Sivas katliamı davası özelinde, devlet içerisinde güçlerin de aktörü olduğu insanlığa karşı suç olarak tüm dünyada kabul gören, bu tür katliamların tüm boyutlarıyla aydınlatılması amacıyla meclis araştırmasının açılması ertelenemez bir tarihsel sorumluluktur.”
