Halk Sağlığı Müdürlüğü,21-28 Kasım Zatürre ölümlerinin önlenmesi haftası nedeniyle vatandaşlara uyarılarda bulundu.
Bebeklik ve çocukluk dönemindeki hastalıkların ve ölümlerin temel nedenlerinden biri olduğuna dikkat çekilen açıklamada şu bilgilere yer verildi: “ Alt Solunum Yolu Enfeksiyonu (ASYE), özellikle pnömoni (zatürre), bebeklik ve çocukluk dönemindeki hastalıkların ve ölümlerin temel nedenlerinden birisidir. ASYE Türkiye’de kış aylarında beş yaş altındaki çocuklarda sık görülen bir hastalıktır. Erken teşhis ve uygun antibiyotiklerle zamanında yapılan tedavi ile ASYE kaynaklı ölümlerin büyük bölümü önlenebilir.
Beş yaş altı çocuklarda zatürreye bağlı ölümleri 1/3 oranında azaltmak, erken teşhis ve uygun tedaviyi sağlamak, gereksiz antibiyotik kullanımını önleyerek bebek ve çocuklara yönelik koruyucu ve evde tedavi edici yöntemleri geliştirmek amacıyla Sağlık Bakanlığı tarafından Alt Solunum Yolu Enfeksiyonlarının Kontrolü Programı 1988 yılından itibaren yürütülmektedir. Konunun önemi nedeniyle her yıl Kasım ayının son haftası Zatürre Ölümlerinin Önlenmesi Haftası olarak belirlenmiştir. Konu ile ilgili çeşitli etkinlikler düzenlenerek hastalığa karşı mücadelede güncellenen stratejilerle çocuk sağlığı düzeyi daha iyiye götürülmeye çalışılmaktadır. Alt solunum yolu enfeksiyonlarından ölümler en çok zatürreden olmaktadır. Alt solunum yolu enfeksiyonlarında risk faktörleri;
1. Beslenme bozukluğu
2. Erken doğum, Düşük doğum ağırlığı
3. Sigara kullanımı, Çevresel koşullar (Hava kirliliği, kalabalık yaşam)
4. Mevsimler (sonbahar-kış)
5. Kronik solunum yolları hastalıkları, kronik kalp hastalıklarının varlığı
6. Kişisel hijyen koşulları sayılabilir.
Bulaşma
Zatürreye neden olan mikroplar kişiden kişiye bir iki metrelik mesafelerden yakın temas sonucu bulaşırlar. Hastalığın sağlıklı kişilere bulaşması; öksürük, aksırık ya da hasta kişilerin konuşması sırasında havaya yayılan damlacıkların doğrudan solunması yoluyla gerçekleşir.
Belirtiler
Yüksek ateş, titreme, sarı veya yeşil renkte balgam çıkarma, pas renginde olan koyu kırmızımsı kıvamlı balgam, göğüs ağrısı, kuru ve hırıltılı öksürük, soluk alındığı zaman sırta çivi batırılıyormuş gibi ağrı hissi, şiddetli baş ağrısı, şiddetli bir titremenin ardından ateş yükselmesi, yorgunluk, önde meme bölgesi ve arkada ise kürek kemiğinin ucunda duyulan ağrı, solunum hareketleri ve öksürüğe bağlı olarak şiddetlenen göğüs ağrısı, kas ağrısı, iştah azalması, dalgınlık, algılama bozuklukları, dudaklarda oluşan uçuklar, halsizlik, aşırı susama, hızlı solunum, bayılacak gibi olma, baş dönmesi, yüzde şişme, boğaz ağrısı, yan ağrısı şeklindedir. Zatürre vakalarının çoğunda çocukta öksürük veya solunum güçlüğü olup hızlı soluma veya göğüs çekilmesi mevcuttur. Bebek halsiz ve huzursuz olur, iştahsızlık ve yüksek ateş görülür. Eğer anne ve baba bebeğinde veya çocuğunda böyle belirtiler görüyorsa vakit geçirmeden bir sağlık kuruluşuna götürmelidir. Zatürrenin erken teşhis ve doğru tedavisi bebek ölümlerini kesinlikle azaltacaktır.
Korunma
Çocuklarımızın sağlıklı olabilmeleri ve zatürree gibi tedavisi mümkün hastalıklardan dolayı kaybedilmemeleri için atılacak en önemli adım, anne ve babalar ile genel olarak tüm toplumun bilgilendirilmesidir.
Bebeklerin düşük doğum ağırlıklı olarak doğmalarının önlenmesi, yeni doğan bakımının iyileştirilmesi, uygun ve dengeli beslenme, aşıyla korunabilir hastalıklara karşı aşılama programının eksiksiz uygulanması, ev ve çevre koşullarının iyileştirilmesi, pasif sigara içiciliğinin önlenmesi, kronik hastalıkların uygun şekilde takip ve tedavisiyle zatürre ve zatürreye bağlı ölümler azaltılabilir.
Tüm bebekler ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmeli, 6 aydan sonrada uygun ek gıdalara birlikte en az 2 yıl anne sütü ile beslenmesine devam edilmelidir. Unutulmamalıdır ki anne sütü ile beslenmeyen çocuklar 2 kat daha sık zatürreye yakalanır.
