Karanlık üçlü kavramını daha önce hiç duydunuz mu? Karanlık olarak adlandırılan kişilik özellikleri, ilk duyuşta bile kulağa ürkütücü gelebilmektedir. Bu özelliklere sahip olan kişiler, içinde kötü niyet barındıran üç kişilik özelliğini taşımaktadır. Bunlar; Narsisizm, Makyavelizm ve Psikopati’dir.
Karanlık üçlü kavramı ilk olarak, Paulhus ve Williams’ın 2002 yılında yaptığı araştırma sonrası ortaya atılmıştır.
Araştırma sonucunda bu üç özelliğin bir başlıkta toplanarak incelenmesi gerektiği savunulmuştur. Toplumda kötü niyetli insanların varlığından haberdar olsak bile, bu üç kişilik özelliğini taşıyan insanlarla karşılaşmamız da olasıdır. Aynı zamanda, benzer özellikleri daha düşük seviyede gösteren kişilerle de ilişki kurabiliriz.
Şimdi bu üç kişilik özelliklerini sırasıyla inceleyelim. Bakalım sizin de çevrenizde bu kişilik özelliklerini taşıyan birileri var mı?
İlk sırada Narsisizm yer almaktadır. Kelime kökeni Yunan mitolojisine dayanan, mitolojik figür Narcissus’tan gelmektedir. Günümüzde üstünlük duygusu olarak da birçok kişi tarafından bilinmektedir. Narsistik özellikler taşıyan bireylerde empati yoksunluğu ağır bastığı için, daha çok talepkâr olurlar. İlişkilerinde yakınlık ve içtenlik kurmak yerine onlara ilgi gösterecek partnerleri tercih ederler. Bu kişileri benmerkezci olarak da tanımlayabiliriz. Kendini ve isteklerini ön planda tutarak, belirledikleri hedefe ulaşıncaya dek insanları kullanmaktan çekinmeyen kişilerdir. Kendilerine aşırı derecede hayranlık duydukları için diğer insanların da ilgi ve hayranlıklarını kazanmayı isterler.
İkinci sırada ise Makyavelizm gelmektedir. Makyavelizm Niccolo Machiavelli'nin tutumları üzerine kurulu bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım kişinin kendi çıkarları uğruna, her türlü yöntemi kullanması yönündedir. Amaca ulaşmak için acımasız yöntemler kabul edilmektedir. Makyavelistler kuşkucu bir yaklaşımla, başarıya ulaşmak için insanları kendi çıkarları uğruna manipüle etmekten çekinmeyen kişiler olarak tanımlanmaktadırlar. Aynı zamanda duygu yoksunluğu olan kişilerdir. Karar verirken duygularını değil, çıkarlarını göz önünde bulundururlar.
Karanlık üçlü kavramının son kişilik özelliği ise psikopatidir. Bu kişilik özelliğine sahip olan bireylerde, üstünlük kurma arzusu vardır. Empati kurmaktan yoksun, benmerkezci kişilerdir. Sık sık yalan konuştukları için güvenilmezdirler. Duygusal tepki verme kapasiteleri oldukça kısıtlıdır. Karşı tarafı manipüle etmek için çaba sarf ederler ve gerçekleştirdikleri eylemlerden pişmanlık duymazlar. Düşük irade kontrolüne sahiptirler. Sapkın davranışlar sergileme potansiyelleri de oldukça yüksektir.
Karanlık üçlü kişilik özelliklerinin benzer yönleri nelerdir?
Karanlık üçlü olarak tanımladığımız, üç ayrı kişilik özelliklerini okurken birçok ortak noktanın olduğunu fark etmişsinizdir. Birden fazla benzerlikleri olduğu için karanlık üçlü başlığı altında toplanmışlardır. Bu üç kişilik özelliklerine sahip bireyler, kendi çıkarları doğrultusunda insanları kullanmaktan çekinmezler. Amaçlarına ulaşıncaya dek karşı taraftan faydalanırlar. Bir diğer dikkat çeken ortak nokta ise, insanları manipüle etmek için çaba sarf etmeleridir. Her üç kişilik özelliğinde de, duygusal anlamda yoksunluk görülmektedir. Dürüstlüğün oldukça düşük olması açısından güvenilmez ve ukala bireylerdir. Tutarsız ve sapkın davranışlarından dolayı suça yatkınlıkları da yüksektir.
İlişkilerde karanlık üçlü özelliklerini nasıl anlarız?
Bu özelliklere sahip bireyler, bağ kurmaktan kaçınırlar. Sağlıklı ilişkiden uzak ve kısa süreli ilişkiler tercih etmektedirler. İlişkilerinde yönetebilecekleri, üstünlük kurabilecekleri partnerleri seçerler. Partnerleri aracılığıyla istek ve ihtiyaçlarının karşılanmasını arzu ederler. Genellikle kendilerine hayranlık duyacak kişilerle ilişki kurmak isterler. Partnerlerinin ilgisini kaybetmemek için sık sık kontrol etme çabasındadırlar. Buna bağlı olarak kıskançlık düzeyleri üst seviyelere ulaşabilmektedir. Bu bireylerde olan güç arzusu ilişkinin tehlikeli bir hal almasına sebep olabilmektedir. İlişkilerinde sıkça yalan konuşmaya başvurdukları ve sadakatsiz oldukları da görülebilmektedir.
