Türkiye'de "5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu" isimli bir kanun yürürlükte. Pratikte pek bir karşılığı olmasa da, bu kanun hayvanların rahat yaşamlarını ve hayvanlara iyi ve uygun muamele edilmesini temin etmek, hayvanların acı, ıstırap ve eziyet çekmelerine karşı en iyi şekilde korunmalarını, her türlü mağduriyetlerinin önlenmesini sağlamak için çıkarılmış.
Söz konusu bu kanunun yerel yönetimlere yüklediği bazı görevler. Örneğin;
Yerel yönetimler, sokak hayvanlarının kayıt altına alınması ile ilgili işlemleri yapmakla yükümlüdürler.
Yerel yönetimlerin, gönüllü kuruluşlarla işbirliği içerisinde, sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların korunması için hayvan bakımevleri ve hastaneler kurarak onların bakımlarını ve tedavilerini sağlamaları ve eğitim çalışmaları yapmaları zorunludur.
Sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların en hızlı şekilde yerel yönetimlerce kurulan veya izin verilen hayvan bakımevlerine götürülmesi zorunludur.
***
Yukarıda da bahsettiğim gibi ne bu kanunun pratikte bir karşılığı var, ne de Dersim'deki yerel yönetimlerin bu uygulamayı hayata geçirmek için niyeti!
Örneğin elimizde sokak hayvanlarına yönelik bir veritabanı yok.
Dersim Merkez'de ve 7 ilçede kaç sokak hayvanı var? Bunlardan kaçı aşılı, bunlardan kaçı kısırlaştırılmış? Ölüm istatistikleri ne? Barınağa gönderilen hayvanlardan kaçı iyileşti, kaçı yeniden doğal ortamına bırakıldı? Gönüllülerle koordineli bir iletişim sağlanıyor mu? Dışarıdan getirilip kentimize bırakılan sokak hayvanlarının sayısı nedir? Popülasyon artış hızı ne, bunu önlemek için ne gibi tedbirler alınıyor? Hayvan sahiplendirme yapılıyor mu, yapılıyorsa bugüne kadar ne oranda yapılmıştır?
Bu soruları daha da çoğaltabiliriz. Sadece Tunceli Belediyesi değil, ilçelerde de bu soruların yanıtları maalesef yok.
***
Şunu açık bir şekilde ifade etmek gerekiyor. Hem bizlerin hem de yerel yönetimlerin hayvanlara bakış açısı sadece mama üzerinden şekillenmiş durumda. Mama varsa her şey çok güzel, gerisinin bir önemi yok... Maalesef bakış bu şekilde. Bizdeki mevcut durum, Avrupa standartlarının çok çok gerisinde.
Dersim'deki 8 belediye bünyesinde Veteriner İşleri Müdürlüğü dahi yok. Oysaki belediyelerdeki norm kadro uygulamasında Veteriner İşleri Müdürlüğü diye bir müdürlük ve kadro var.
***
Köyünde, mahallesinde, evinin önünde sokak hayvanlarını besleyen, onlarla ilgilenen gönüllüleri dışarıda tutuyorum. Emeklerine sağlık. Ancak bu iş böyle olmaz. Uzun vadeli planlamaların yapılması gerekiyor.
Bireysel hayvan gönüllüleri ve sokak hayvanları dernekleri ile koordineli bir çalışma yapılması gerekiyor. Çünkü bu alanı yerel yönetimler tek başına koordine edemez. Gönüllüler olmazsa olmazdır. Bu konun biraz sahiplenmesi gerekiyor.
***
Geçtiğimiz günlerde Dersim'e Almanya'da faaliyet gösteren Chau Bello Hayvan Koruma Derneği tarafından 20 bin ton mama gönderildi. Kapsamlı bir planlamanın ilk adımı bu olabilir. Yerel yönetimlerin öncülük edeceği, gönüllülerin katılacağı atölye ve eğitim çalışmaları yapılabilir. Yine 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu yerel yönetimlere "Yerel Hayvan Koruma Görevlisi" eğitimlerinin yapılması yetkisi veriyor. Bizdeki yerel hayvan koruma görevlisi sayısı kaçtır? Bu sayının artması için ne yapıldı bugüne kadar?
***
Sokak hayvanlarına yönelik bir vizyon oluşturmamız gerekiyor. Madem ki hayvanları seviyoruz, madem ki onları yaşamın bir parçası olarak görüyoruz, o zaman kapsamlı bir eylem planını hayata geçirmek zorundayız. Yukarıdaki soruların tümüne yanıt vermek durumundayız. Günü kurtaran bir hayvan sevgisi ile bu işler yürümez. Önemli olan bu konuyu gerçekten sahiplenmek.
Bizim yaptığımız şey ise süslü püslü cümlelerden öteye geçmiyor.
