Bergama Kültür ve Sanat Vakfı “BERKSAV”, 14 Eylül 1989 tarihinde, Bergama'da kültür ve sanatın araştırılması, incelenmesi, oluşturulması, öğrenilmesi, öğretilmesi, korunması ve kitlelere yayılması amacıyla kurulan bir sivil toplum kurumudur. BERKSAV'ın vakıf olarak yürütmesi gereken faaliyetler yasal olarak sınırlandırılmıştır.
Öncelikle sorulması gereken BERKSAV neden Belediye'nin anketini yapmıştır ya da yayımlanmasını sağlamıştır. Daha önceki yıllarda BERKSAV'ın anket çalışması yaptığına dair bir kayıt bulunmamaktadır. Anketlerin bilimsel kriterlerini gerçekleştirerek yapabilen kuruluşlar bulunmasına rağmen kimler, neden bu ankette BERKSAV adının anılmasına izin vermişlerdir.
Bergamalı bilir ki kızını okutamazsa Bergama'da BERKSAV vardır ve kendisine çocuğu için gerekli destek verilecektir. Böyle bir tarihe ve güvene sahip kurum siyasi sonuçları olacak ankete neden çanak tutmuştur.
Bergama Belediyesi ve BERKSAV'ın birlikte yaptıkları bu anketin soruları kimler tarafından ve hangi uzmanlık bilgisi ile hazırlanmıştır? Bergama halkı böylesine bir çalışmada emek ve destek verdiği için hangi öğretmene, akademisyene ve uzmana teşekkür edecek belli değildir. Bergama Belediyesi tarafından çok katmanlı kültürel mirasla ilgili anketin bağımsız olan Bergama'daki kültür ve sanatın araştırılması için kurulmuş bir kurum tarafından yaptırılmış olması BERKSAV'ın duruşuna zedelemektedir.
BERKSAV'ın pandemi nedeniyle İnstagram'da yaptığı söyleşilerde anketi yaptıran alan yönetimiyle gerçekleştirilen söyleşi sırasında etkinlik yorumlara kapatılmıştır. Bu söyleşide Bergama'nın Kültürel Miras listesine girmesini sağlayan Yaşagül Ekinci ve ekibinin adı hiçbir şekilde anılmamış ve yorumlara kapatılarak anketle hedeflenen amaçtan uzaklaşılmıştır. Şöyle ki halkın düşüncelerini merak eden alan yönetimi başkanı yaklaşık 65 kişilik bir grubun katılım sağladığı grubun düşüncelerini neden duymak istememiştir. Daha sonraki aşamalarda muhalif olabileceği düşünülen kişiler BERKSAV'ın resmi sayfasından engellenmiştir. BERKSAV'ın İnstagram sayfası kurumsaldır ve İnstagram toplantılarında moderatörlük yapan kişilerin evi değildir, perdeyi kapatayım karşıdaki kişiyi görmemeyeyim anlayışı böylesine halka mal olmuş bir yapıda mümkün olmamalıdır.
Anket cevaplarının ortaya koyduğu sonuçların yorumlanmasındaki tarafsızlık en önemli noktalardan birisidir. Bu nedenle de gerçek ve doğru bilgiye erişmek için, bilginin gerçekliğine önem veren ciddi kurumlar anketlerini tarafsız kişi ve kurumlara yaptırmayı tercih ederler. Bu ankette Bergama Belediyesi'nin politik yapısının getirdiği “anket sonuçlarına güvensizlik duyulacağına dair riskleri” düşürmek için BERKSAV'ı yanına ortak aldığı görülmektedir. Ancak BERKSAV gibi Bergama'nın kültür ve Sanat hayatında önemli bir yeri olan ve Bergama'nın eğitim hayatını destekleyen bir kurum, soruların hazırlanmasında ve cevapların yorumlanmasında direkt taraf mı oldu, denetleyici mi oldu bilinmemektedir. Eğer taraf veya denetleyici oldu ise hangi bilgi birikimi ve hangi deneyim ile veya hangi uzmandan faydalanarak bu işlevleri yürüttü yine bilinmemektedir. BERKSAV anket soruları hazırlanırken ve cevaplar yorumlanırken izleyici konumunda kalmış ve aslında sadece anketin duyurulması noktasında aracı görevler üstlenmiş de olabilir. Ancak bu durum hakkında da anket raporunda bir bilgi bulunmamaktadır.
Anket raporuna bakıldığında hiçbir yerinde UNESCO Dünya Miras Logosunun kullanılmadığı görülmektedir. Bergama belediyesi ve BERKSAV kendi logoları kullanılmıştır. Kabul edilmelidir ki logolar kurumsal tanınırlık, farkındalık yaratma, güven verme, ayrıcalığını ortaya koyma ve dikkat çekme gibi farklı sebepler ile kurumlar tarafından yürüttükleri her çalışmada kullanılmaktadır. Bu nedenle Belediye ve BERKSAV'ın Logolarını kullanması çok normal ve hatta gereklidir. Ancak garip olan “Dünya Mirası Bergama”yı konu edinen bu ankette Dünya Mirası Logosunun hiçbir şekilde yer almamasıdır.
Tüm Dünya da yüzbinlerde ve hatta milyonlarca doğal veya kültürel sit alanı ve anıtsal miras bulunmaktadır. Kimse tam olarak toplam sayısını dahi bilmemektedir. Ancak herkesin bildiği UNESCO Dünya Miras Listesinde bunların sadece 1121 tanesinin yer aldığıdır. Sayısız sit alanı ve anıt eser arasından sadece bu 1121 tanesi Dünya Miras Logosunu kullanma hakkına sahiptir. Daha da önemlisi 179 ülkeden 1753 Dünya Miras Listesi adayı bu logoyu hak edebilmek için sıraya girmiştir. Listeye her yıl an fazla 35 başvuru kabul edilmekte ve ortalama olarak yapılan başvuruların yarısı listeye alınmaktadır. Yani sözkonusu 1753 adayın Dünya Miras Listesi Logosunu kullanmaya hak kazanması için (Dünya Miras Listesine girmesi için) yüz yıldan daha uzun sürecek bir bekleyiş sözkonusudur.
Anket raporunun birçok noktasında ''gelecekte yapılacak çalışmalarda'' bu anketin yol gösterici olacağı belirtilmektedir. Ümit ederiz ki ilgililer gelecekte yapılacak çalışmalar da sadece yakın çevresinde değil, ulusal ve uluslararası alanda UNESCO Dünya Mirası Bergama'nın farklılığını ve üstünlüklerini kanıtlayan, ayrıcalıklı olarak kullanma hakkında sahip olduğu Dünya Mirası Logosunu kullanmayı düşünürler. Bergama alan yönetim planı da Belediye web sayfasından kaldırılmıştır. Umut ederiz ki Dünya'daki en önemli tanıtım logolarından birisi olan UNESCO ve Dünya Miras Listesi Logolarını Bergama Belediyesi kullanma hakkına sahip ayrıcalıklı kurumlardan birisi olduğunu tekrar hatırlar.
Ve yine umut ederiz ki, Bergama Belediyesi'nin bu önemli logolar yerine başka logoları kullanmaya başlamasının arkasında belediyeyi yönetenlerin bilgisizliği değil, sadece kısa sürecek olan bir kafa karışıklığı vardır.
